Banja Rusanda leži pokraj istoimenog jezera Rusanda, u naselju Melenci. Sam objekat banje Rusanda je orkužen vinogradima i gustim šumama, koje su bogate borovima, bagrenjem i lipom, a kroz koje su tokom godina sređene i pešačke staze.
Banja Rusanda je zvanično počela sa radom 1867. godine, nakon što su jezero Rusanda godinama zaredom ispitivali brojni stručnjaci iz Beča, te potvrdili da se u sastavu vode koja se koristi ulaze kalcijum, magnezijum, natrijum, natrijum karbonat, natrijum sulfat, sumporna kiselina i brojni drugi lekoviti elementi.
Glavne metode lečenja u banji Rusanda su lekovito blato, koje se sakuplja sa dna jezera Rusanda i peloidna terapija, a takođe banja poseduje i jedan termomineralni izvor, iz kog ističe voda prosečne temperature od oko 32 stepena Celzijusa, te se ova voda koristi za različite hidroterapije.
Lečenje
Lečenje u banji Rusanda se obavlja različitim metodama u Specijalnoj bolnici za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju Rusanda.
Ovde je zaposlen veliki broj stručnog osoblja, pa i pomoćnog osoblja, i opremljena je sa 400 postelja za pacijente i najsavremenijim medicinskim aparatima.
U banji Rusanda se obavljaju različite terapije, od kojih su najčešće:
- akupunktura;
- elektroterapija;
- magnetna terapija;
- terapija parafinom;
- hidro – terapija;
- podvodna masaža;
- fizikalna – kinezi terapija;
- glavanska kada;
- peloidna terapija;
- fototerapija;
- terapija laserom;
- ultrazvučna terapija;
- neuropsihološka terapija;
- logopedski tretmani;
Bolesti koje se aktivno leče u banji Rusanda su:
- Kožne bolesti, kao što su dermatitis, akne, psorijaza i ekcemi;
- Različiti problemi sa kičmenim stubom;
- Različiti oblici reumatizma, poput degenerativnog, zapaljenskog ili vanzglobnom;
- Neurološki problemi;
- Oboljenja perifernog i centralnog nervnog sistema;
- Različite bolesti krvnih sudova;
- Problemi sa mišićnim sistemom;
- Deformacije koje se mogu pojaviti u dečijem uzrastu;
- Posttraumatska stanja, poput stanja nakon preloma koštano – zglobnog aparata ili nakon neke hirurške intervencije;
- Ginekološki problemi, kao što su jake upale ili sterilitet.
Voda
Voda koja se u banji Rusanda koristi za tretiranje pacijenata ima temperaturu oko 28 stepeni, mada sa termomineralnog izvorišta, odakle banja Rusanda takođe crpi vodu, može iznositi i do 32 stepena.
Prema merenjima, PH vrednost vode koja se koristi iznosi 7,8, što vodi daje i alkalnu reakciju.
Među katjonima u vodi korišćenoj u banji Rusanda ima najviše jona natrijuma, čija koncentracija iznosi 84,42milival%, a od anjona najviše ima hidrokarbonata, čija koncentracija iznosi 85,13 milival%. Ipak, visoka koncentracija je primećena i u slučaju amonijuma i nitrata, što samo govori o tome da je ova voda podložna kontaminaciji, te da nije u potpunosti higijenska, mada to nikako ne umanjuje njene lekovite vrednosti.
Kada govorimo o radioaktivnosti vode koja se koristi u banji Rusanda, ona je ispitivana na Institutu za medicinu rada i radiološku zaštitu ,,Dr. Dragomir Karajović” u Beogradu i na osnovu Pravilnika o granicama radioaktivne kontaminacije životne sredine i načina sprovođenja dekontaminacije, voda koja se koristi u banji Rusanda je u potpunosti bezbedna i za piće i za kupanje.
Atrakcije
U okviru banje Rusanda postoji najpre Specijalna bolnica za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju ,,Rusanda”, ali i brojne druge atrakcije u kojima mogu uživati posetioci banje. Najpre, turisti ili pacijenti mogu uživati u zdravim i opuštajućim šetnjama kroz šume koje okružuju banju, te i u zabavno – sportsko – turističkim atrakcijama.
U okolini banje Rusanda se nalaze brojni tereni za fudbal, tenis i male sportove, te je veoma uobičajeno da ovde sretnete i nekog od profesionalnih sportista tokom pripreme i rekreacije i opuštanja pred neki od važnijih turnira. Osim terena, posetiocima je ponuđen i veliki izbor vodenih sportskih atrakcija.
U okolini banje Rusanda se nalaze i brojna kulturno – istorijska obeležja, te, tokom boravka u banji Rusanda, posetioci mogu obići i grad Zrenjanin, Bečejsku ergelu, banju Torda, lovni i ribolovni rezervat Ečka, Carsku baru, dvorac Fantast i brojne druge.
Ovde se inače održava i slavna Fijakerijada, poslednjih više od 10 godina, tokom koje se upregne više od 300 konja sa preko 100 fijakera, čeza, karuca i kočija.
Kompleks
Banja Rusanda nije samo jedno od mnogobrojnih lečilišta na teritoriji Srbije. Ovde se, osim lečenja već postojećih bolesti i povreda, dosta radi i na preventivi od pojave različitih stanja. S tim u vezi, u okviru kompleksa banje Ruslanda se nalazi i Wellness centar, koji nudi, kako dnevne i vikend pakete, tako i pojedinačne wellness usluge, u okviru kojih su svim posetiocima omogućeni relaksacija, odmor, rekreacija i detoksikacija. Ti tretmani se obavljaju različitim pakovanjima lekovitim peloidom sa dna jezera Rusanda, zatim radiofrekvencijskim Green – IRF aparatom i Green – press aparatom, tu su zatim i različite vrste masaža i fizikalnih prosedura, boravci u zatvorenom bazenu ili body – therm kabini, masaže u jaccuzzi i bisernoj kadi, relaksacija u toplom krevetu ili tepidarijumu, vežbe disanja sa profesionalnim osobljem i različiti režimi ishrane, prilagođeni svačijim potrebama.
U okviru kompleksa se nalazi i prehrambena prodavnica i kafe restoran, te pošta, bankomat, biblioteka i sala za konferencije. Smeštajni kompleks u okviru Specijalističke bolnice je opremljen savremenim aparaturama, poput bežičnog interneta i HD TV – a, a, zarad bezbednosti svih gostiju, postoji i video nadzor, dok sve dragocenosti posetioci mogu čuvati u sefu.
Jezero Rusanda
Jezero Rusanda je jedno od najlekovitijih jezera, ne samo u Banatu, već u čitavoj Srbiji. Nalazi se u blizini Zrenjanina, u okviru naselja Melenci. Ovo jezero se prostire na površini od 4 km2 i predstavlja ostatke nekadašnjeg Panonskog mora. Jezero Rusanda, kao što je generalno karakteristično za sve znamenitosti na prostoru Vojvodine, se nalazi na nadmorskoj visini od oko 80 metara.
Dno jezera Rusanda je prekriveno čistim muljem neorganskog porekla, koji ima miris na sumpor – vodonik, a jedno je od najlekovitijih u Srbiji, te je čak u jednom periodu bilo i izvoženo u brojne evropske prestonice.
Na području jezera i njegovoj okolini je do danas zabeležen veliki broj različitih vaskularnih biljaka, od kojih je 235 taksona, odnosno biljnih vrsta koje nisu prihvaćene kao homogene jedinke, a najveći broj biljaka pripada endemskim vrstama, kao što su Aster tripolium, Bassia sedoides, Silene Viscosa, Suaeda pannonica, Scorzonera parviflora i Trifolium ornithopodioides. Ove i još brojne druge endemske vrste spadaju u strogo zaštićene biljne vrste, u skladu sa Pravilnikom o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva.
Isušivanje
Tokom 2017. godine je u javnost procurela vest da je došlo do presušivanja jezera Rusanda, zbog čega je došlo do velike panike, ali i generalne zainteresovanosti šire javnosti. Ipak, jezero Rusanda nije samo jedno prirodno hidrografsko, već i lekovito bogatstvo, koje praktično napaja istoimenu banju Rusanda, koja je veoma značajna za oporavak pacijenata usled različitih trauma koštanog i mišićnog sistema, te i određenih razvojnih promena kod dece i tretiranja ginekoloških anomalija, kao što je sterilitet.
S tim u vezi, brojni mediji su se pozabavili ovom temom, te je jedan od online portala čak posetio i doktorku Vesnu Kicošev, koja je u tom trenutku bila na poziciji načelnice odeljenja za zaštitu životne sredine Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode.
Ipak, doktorka Vesna Kicošev je demantovala da je jezero Rusanda u potpunosti presušilo i objasnila da je isparavanje vode tokom toplijih meseci u potpunosti normalna pojava, te da će se voda ubrzo i vratiti u korito.
Takođe, navela je da ovo nije bila nikakva prirodna katastrofa, kao što su brojni mediji naglašavali, te da je stanje bilo rizičnije prethodnih godina, kada je, na primer, 2009.godine došlo do tolikog isparenja i povlačenja vode, da je ostalo samo vode u depresiji u blizini Specijalne bolnice za rehabilitaciju Rusanda, a da je 2001. godine došlo čak i do potpunog isušivanja jezera Rusanda.
Iskustva
Iskustva pacijenata i generalno posetioca variraju u zavisnosti od perioda posete samoj banji. Ipak, ono što se može primetiti jeste da su zadovoljnije osobe koje su turistički posetile banju Rusanda, radi relaksacije i spa i wellness vikenda, te i oni koji nisu boravili u samom kompleksu banje Rusande, već u nekom od okolnih objekata, u poslednjih nekoliko godina.
Naime, iako banja Rusanda zaista ulaže u celokupnu aparaturu i da je voda, kao i mulj sa dna jezera Rusanda, izuzetno lekovita, te pomaže kod lečenja različitih površinskih, te unutrašnjih oboljenja, poslednjih nekoliko godina je došlo do pravog kolapsa u prijemu pacijenata na adresu banje Rusande.
Naime, neki članovi osoblja tvrde da je to rezultat režima rada novog nadređenog, dok se neki pacijenti sve više plaše samog ponašanja osoblja, koje, po nekim navodima, ume da bude i agresivno prema nepokretnim pacijentima, te većina njih gleda samo kako da što pre pobegne odande.
Ipak, dok nije došlo do nekog od tih incidenata, odnosno do promene direktorskog kadra, pacijenti koji su dolazili u banju Rusanda zbog neophodne nege, kasnije su je rado posećivali i u sopstvenoj režiji, red zbog preventive od ponovnog nastanka nekog od stanja koja su lečili ranije, red zbog opuštanja i relaksacije.
Skandal
Iako administrativno važi za jednu od najboljih i najsavremenijih banja na teritoriji Srbije, sa veoma uslužnim i stručnim personalom, 2013. godine je banja Rusanda bila na meti veoma značajnog skandala. Naime, sin jedne od bivših pacijentkinja, Đorđe Tadić, usled nedostatka finansijskih sredstava da podigne tužbu protiv čelnika banje Rusanda, a i, po njegovim rečima, svestan činjenice da su brojni bivši pacijenti i njihove porodice tokom poslednje decenije podigli tužbu protiv iste bolnice, ali gubili spor, obratio se javnosti, tačnije jednim od domaćih novina, kako bi ukazao na pravo stanje koje je zatekao u banji Rusanda, navodno kako bi podigao svest.
Prema rečima ne samo Đorđa Tadića i njegove majke Tankosave, već i po nekim od ranijih pacijenata i njihovih porodica, koji su bezuspešno podizali tužbe protiv banje Rusanda, ovaj kompleks više podseća na koncentracioni logor, nego na rehabilitacioni centar. Navodno se bubašvabe šetaju i po podu, ormarima i krevetima pacijenata, dok osoblje ne vodi adekvatnu brigu o pacijentima, te ih hrane ”splačinama”, a pritom se i fizički obračunavaju sa nepokretnim pacijentima.
Majka Đorđa Tasića, Tankosava, se šlogirala 12. juna, te su je 12. jula prebacili sa Odeljenja za Neurologiju i psihijatriju u Novom Sadu na dalje lečenje u banju Rusanda.
Ipak, već tokom prve posete, majka mu se požalila da ju je jedna medicinska sestra izudarala po ruci, jer joj je popustila bešika usred bolesti, te se ona pomokrila po krevetu i zahtevala od njega da je vrati kući. Nakon što joj je prevremeno prekinuo lečenje, Đorđe kaže da je najpre otvorio ormar, kako bi uzeo njenu spavaćicu, a da je tada zatekao veliki broj bubašvaba, kao i da je Tankosavi doneo 5 pakli cigareta kada je ostala u banji Rusanda, a da je ona ispušila svega 1 cigaretu, ali je on zatekao samo 2 pakle.
Ipak, uprkos svim optužbama, izjava osoblja banje Rusanda nikada nije data.
