Banje su mesta u kojima je boravak predviđen za one koji imaju problema sa zdravljem.
U zavisnosti od simptomatike to jest od istorije bolesti lekari preporučuju banjsko lečenje, ali tom prilikom vode računa o tome koja bi banja bila najbolji izbor za oboljenje zbog kog se pacijent i javio doktoru.
Banjska lečilišta koja se nalaze u Srbiji uglavnom pogoduju svima onima koji imaju problema sa bolesnim zglobovima ui reumom, a takođe velika većina banja pogodno utiče i vrši rehabilitaciju onih problema koji se javljaju u kičmi i kostima.
Ako gledamo Srbiju, banje koje olakšavaju i leče probleme reumatoidne prirode su: banja Vrdnik, banja Vrujci, Vrnjačka banja, Bukovička banja, Atomska banja, banja Kanjiža, banja Junaković, Lukovska banja, Ovčarska banja, banja Rusanda, Novopazarska banja, Soko banja, banja Palić, Selters banja, Sijarinska banja, Palanački Kiseljak, Bogutovačka banja, Ribarska banja, banja Vrnjci, Mataruška banja, banja Vrnjci, Jošanička banja, Gamzigradska banja, Brestovačka banja, Bujanovačka banja, Prolom banja, a možda najznačajnija za ovaj tip oboljenja je Vranjska banja.
Što se tiče osoba koje se javljaju sa oboljenjima u zglobovima, uglavnom im se preporučuju banja Koviljača, Lukovska banja i Atomska banja.
Kada su u pitanju problemi koji se javljaju u kičmenom stubu, oboleli se u glavnom šalju na lečenje u Vrdnik, banju Junaković, Rusandu, Ovčarsku banju, Kanjižu, Palanački Kiseljak, Ribarsku banju, Jošaničku i Selters banju.
Banja Rusanda, banja Kanjiža, Ribarska i Ovčarska banja su mesta gde uglavnom dolaze pacijenti sa problemima u kostima.
Banje za kičmu, zglobove, kosti, reumu i metode lečenja
Reumatizam se javlja u blažim i težim oblicima i u današnje vreme veliki broj ljudi boluje od ove vrste bolesti. Postoji razlika u dijagnostifikovanju reumatskih oboljenja zbog toga što se ona javljaju kao degenerativna, zapaljenska i nezapaljenska oboljenja a takođe lečenje zavisi i od toga do kog stepena je zglobno koštani sistem oštećen.
Reumatizam je oboljenje čiji simptomi mogu biti veoma šarenoliki, tačnije ova bolest može da bude hronična, to jest konstantna, može da napreduje, a u najvećem broju slučajeva je prilično bolna. Invaliditet je jedan od ishoda koji može da se desi kod nekih od najtežih reumatoidnih oboljenja.
Kako je reumatizam oboljenje koje je nemoguće potpuno zalečiti, osim lekova preporuka lekara je i odsedanje u banjama, terapije koje se u njima sprovode, a takođe i rehabilitacija koju pacijenti mogu dobiti u nekoj od ovih banja.
Ovim putem dolazi do usporavanja napredovanja reumatizma, a osobama koje u banju dolaze upravo iz ovih razloga omogućava se poboljšavanje i olakšavanje simptoma.
Jedan od značajnijih vidova terapija prilikom ovih lečenja jeste balneoterapija, a ova terapija je u stvari lečenje pomoću kupanja. Pacijenti se kupaju u vodi koja obiluje mineralima, a njihovu apsorpciju vrši koža, što doprinosi lečenju reumatizma.
Pored ovog tretmana, jedna od značajnijih terapija u banjama je i peloidna terapija, to jest terapija uz pomoć blata. Putem ove metode veoma povoljno se utiče na lečenje i olakšavanje simptoma koji se javljaju kod reumatskih oboljenja.
Što se tiče pacijenata kojima se dijagnostifikuje hronični reumatizam, bivaju upućeni uglavnom u Junaković banju, koja je jedno od najboljih mesta u Srbiji za lečenje ove vrste oboljenja.
Locirana je u severozapadnoj Srbiji, nedaleko od Apatina, tačnije na udaljenosti od 4,5 kilometara. U sklopu ove banje se nalazi i park šuma Junaković, pogodna za duge šetnje i uživanje u prirodi.
Izvori mineralne vode koji se nalaze u ovoj banji smešteni su na dubini od 700 metara i temperatura ove vode je oko 50 stepeni. Kvalitet termomineralne vode u banji Junaković, po svojim karakteristikama, jako sličan vodama koje poseduju Karlove Vari, Lipik i Harkanj banja, jedne od najpoznatijih banja u Evropi.
Medicinske terapije koje se sprovode u banji Junaković, pogoduju lečenju skoro svih oblika reumatizma, zatim blagotvorno deluju na pojedina ginekološka oboljenja, a takođe i ortopedska i neurološka oboljenja.
Svojim gostima ova banja nudi zatvoreni i otvoreni bazen, tretmane koji se vrše mineralnim blatom, razne vrste masaža kao što su podvodna i manuelna.
Oboljenja na koje moguće uticati u banji Junaković su inflamatorni i degenerativni reuzmatizam, stanja nastala posle povreda koštano zglobnog sistema, deformiteti udova i kičmenog stuba, bolesti kostiju i zglobova, sportse povrede, kao i stanja posle operacija na kostima i zglobovima.
Osobe koje imaju problema sa poremećajima u radu nervnog sistema i sa motornim neuronima centralnog i perifernog sistema, imaju mogućnost da se leče u ovoj banji.
Banja Kanjiža je još jedna banja pogodna za lečenje reumatoidnih stanja. Oko 6 kilometara je udaljena od Kanjiže, a još 1908. godine je otkrivena prilikom bušenja arteškog bunara. Voda u ovom bunaru je bila žute boje, a iz cevi je izlazio gas koji je bio zapaljiv.
Iste godine kada je bunar sagrađen, gradske vlasti su započele ekspoloataciju ove vode, tako što su otvorili sezonu kupanja, kako bi ovu vodu koristili u svrhe oporavka i lečenja.
1976. godine, banja Kanjiža počinje sa radom u sklopu Centra za rehabilitaciju i rekreaciju.
Bolnica koja se nalazi u okviru ove banje obolelima od zapaljenskog i degenerativnog reumatizma (czglobnog i vanzglobnog oblika), kao i pacijentima koji se javljaju sa prelomima kičmenog stuba, povredama na lokomotornom sistemu, nudi mogućnost rehabilitacije i lečenja.
Voda na izvorima ove banje je termalnog tipa i spada u natrijum – hidrokarbonatno – jodno – bromidno – sulfidno – alkalne hipertermne vode, čija je temperatura 67 stepeni.
Banja Koviljača je smeštena u zapadnom delu Srbije, nedaleko od Loznice i reke Drine. Priroda koja okružuje ovu banju je prelepa, a u okolini se nalazi veliki broj somenika od velikog kulturno – istorijskog značaja, koje bi trebalo obići ukoliko vas put nanese u ovaj kraj. Vode na izvorima u banju Koviljači su mineralne i čuvene su još od davnina.
Krajem XIX veka banjski turizam u ovom kraju je počeo da se razvija, nakon što je kralj Aleksandar I Obrenović ukazom dozvolio korišćenje banje. Nakon odluke kralja Petra Prvog Karađorđevića na ovom mestu je podignuta banja koja je za to vreme bila izuzetno moderna i bila je evropskog tipa.
Izvori u banji Koviljači su sumporovitog tipa, a takođe banja obiluje i lekovitim blatom. Banja Koviljača se ubraja u hipotermne banje, a temperatura vode se kreće od 15 do 32 stepena.
Voda je umerene mineralizacije i neujednačenog hemijskog sastava, bogata magnezijumom, hlorom i kalcijumom. U banji se nalazi bunar „Vuk Karadžić“, a voda iz ovog bunara je bogata anjonima magnezijuma, gvožđa, nitrata, kalijuma, karbonata, bikarbonata, natrijuma, amonijuma, sulfata i hlora.
Mikroelementi prisutni u ovoj vodi su: aluminujum, rubidijum, cink, litijum, mangan, brom, stroncijum, jod i fosfor.
Međutim, izvori koji su od najvećeg značaja su oni koji poseduju sumporovitu i gvožđevitu vodu, a takođe i blato koje je po svojoj prirodi sumporovito. Vodu je moguće piti, a može se koristiti i za ispiranje i kupanje.
Prilikom tretmana koji se vrše u Specijalnoj bolnici za rehabilitaciju, upotrebljava se sumporovito blato i voda, a pored njih i drugi moderni vidovi terapije za lečenje diskus hernije i stanja nakon operacije iste, bolesti raumatizma, stanja nakon povreda ruku, nogu i kičme, osteoporoze i za promene degenerativne prirode koje se javljaju na kičmi i zglobovima.
Od 2012. godine u ovoj banji voda i mineralno blato se primenjuju u hladnom stanju, što pruža nove mogućnosti prilikom lečenja zapaljenskih reumatoidnih oboljenja.
Lukovska banja se nalazi na planini Kopaonik, tačnije na njegovim istočnim padinama. Uzevši u obzir nadmorsku visinu na kojoj je ova banja smeštena, a takođe i zbog fantastične prirode koja je okružuje, ovo lečilište postaje sve atraktivnije za posetioce.
Veliki broj izvora postoji na području Lukovske banje, čak 37, a jedna od termomineralnih voda ima temperaturu od 56 do 69 stepeni, dok je njen protok na izvorištu, 100 litara po sekundi.
Što se tiče hemijskoh sastava ovih termomineralnih voda, prilično su dobro mineralizovane, sa čvrstim sastojcima kojih ima više od 1 grama po litru.
Osim toga, utvrđeno je da se u znatnim količinama javljaju i nartijum, magnezijum, kalcijum, hidrokarbonati, a takođe je u ovoj vodi rastvorena i određena količina vodonik – sulfida. Vodonik – sulfid je značajan kod tretiranja reumatskih i kožnih oboljenja, a sem toga, on se vrlo dobro apsorbuje preko kože.
Pored ove vode, za tretiranje reumatoznih stanja, koristi se i blato koje se, nakon mešanja sa termalnim vodama, aplicira na telo.
Lukovska banja daje najbolje rezultate u lečenju Behterevljeve bolesti, reumatoidnog artritisa, spondiloze, gonartroze, psorijatičnog reumatizma, lumboišijalgije, osteoartroze u zglobovima šake i stopala, distorzije, mialgije i mnogih drugih oboljenja.
Ribarska banja poseduje mineralne izvore čija voda izuzetno pogoduje kod lečenja koštano zglobnih, ortopedskih i degenerativnih bolesti. Na oko 35 kilometara od Kruševca, ova banja je smeštena na obroncima Velikog Jastrepca.
Na podučju Ribarske banje poznato je 6 izvora sa mineralnom vodom. Voda sa ovih izvora je i topla i hladna, a u svrhu lečenja i terapija, najpogodniji usu oni izvori gde je temperatura vode ne viša od 38 stepeni.
Sa četiri od ovih šest izvora, teče voda čija temperatura varira od 35 do 41,5 stepeni. Na preostala dva izvora, temperatura je nešto hladnija, tj na jednom iznosi 27,5 stepeni, dok je drugi dosta hladniji i temperatura vode je 16,1 stepen.
Zbog svoje hadnoće, ova voda se koristi samo za piće, dok se ostalih 5 voda koriste i za punjenje bazena.
Ove vode spadaju u grupu sumporovitih homeotermi sa određenim količinama hlorne i sumporne kiseline, malom količinom gcožđa, natrijum karbonata i silikata, aluminijuma, magnezijum karbonata.
Vode Ribarske banje blagotvorno deluju na razna oboljenja, kao na primer kod oboljenja kostiju, zglobova i mišića, takođe i na reumatska oboljenja, a sem toga koristi se i u svrhu terapije nakon preloma uganuća ili u postoperativnom procesu.