Gvinejski zaliv predstavlja jednu od najprometnijih tranzitnih ruta za teretne brodove. čini deo Atlankog okeana koji se drugačije zove i Cetrom sveta jer kroz njega prolaze ekvator i Grinički meridijan.
Na njegove obale izlaže države Gana, Togo, Benin, Nigerija, Kamerun, Ekvatorijalna Gvineja i Gabon, Sao Tome i Principe, a on se nalazi u tropskoj regiji Atlanskog okeana i na obalama Zapadne Afrike, kroz ekvatrijalni pojas od rta Lopez do rta Palmi.
U zaliv se ulivaju velike Afričke reke Volta- koja se nalazi u zapadnom delu Afrike i dugačka je 1600 kilometara, reka Niger- koja je najveća reka zapadne Afrike sa dužinom od 4184 kilometara i reka Kongo- koja je druga po veličini reka u Africi (odmah nakon Nila) sa dužinom od 4700 kilometara.
Niger se na jugu preko velike delte uliva u Gvinejski Zaliv u blizini grada Port Harkort. Zanimljivo je i to da poreklo imena reke Volga potiče od Portugalske reci “volta” što znači “nazad”, dok reka Kongo ima dva imena- Kongo i Zair.
Nemoguće je pomenuti Gvinejski zaliv bez par reči o prirodnim resursima i dobrma koje poseduje. Nažalost, o njemu se uglavnom govori u negativnom kontekstu zbog opasnosti koje ga okružuju, lošeg politčkog sistema i zloupotrebe.
Populacija Gvinejskog Zaliva proizvodi više od tri miliona barela sirove nafte svakog dana, tačnije 477000000 litara nafte dnevno, što je otprilike 4% od ukupne svetske proizvodnje, i predstavlja rastući izvor kako nafte tako i kakaa, kafe i metala na svetskom trzistu.
Nažalost, iako Gvinejski zaliv zaista ima značajne resurse, potencjalnim investitorima je teško i vrlo rizično da u njih ulažu i da do istih dođu, jer, kako na kopnu tako i u samim vodama Gvinejskog Zaliva raste stopa kiminala. Politička nestabilnost, visok stepen zloupotrebe narkotika i krijumcarenje istih, kao i veliki problem koji predstavljaju pirati onemogućava dalje razvijanje zemalja na obalama Gvinejskog Zaliva nezavisno od pomenutih prirodnih resursa.
Gvinejski zaliv jeste velko utočiste današnjih modernih pirata, opasnih razbojnika, koji pljačkaju trgovačke brodove i to najčešće upravo one koje pripadaju i prenose dobra naftnih kompanija kao najprofitabilniji “plen”, što dalje ima negativan uticaj na trgovinu izmedju obalskih zemalja.
Neretko su na meti i ribarski brodovi, i bez obzira na povećane mere bezbednosti koje rade u skladu sa novim zakonima, napadi su sve učestaliji. Najbrojniji pisani podatak o njima datira iz 2013-e godine kada ih je evidentirano nesto preko 100.
Nažalost, problem Gvinejskog Zaliva ipak je mnogo veći jer veliki broj piratskih poduhvata ostaje nezabeležen o čemu svedoči stav Narodne pomorske organizacije koja smatra da su vode Gvinejskog zaliva medju najopasnijim na svetu, a da napadi često prođu neprimećeno i nekažnjeno.
Još jedna od loših strana piratskih napada predstavlja mogućnost izlivanja nafte prilikom čega dolazi do velikog zagađenja morskog sveta.
Gvinejski zaliv zbog svoje niske nadmorske visine i nepristupačnog terena koji je odvojen muljevitim šumama Mangrova kao rezultat ima slab koralni ekoistem i narušenu floru i faunu ovog dela Africče obale te nizak salinitet koji je uzrokovan velikim padavinama i prilivom rečne vode.
Zanimljivosti
Ove godine u Gvinejskom Zalivu nestao je tanker sa 22 člana posade, pod nazivom MT Marin ekspres, koji je prevozio 13500 tona nafte. Na svu sreću, šest dana kasnije, brod je vraćen, posada nije bila povređena a tovar je ostao netaknut.
Više od 80 % ekonomije Ekvatorijalne Gvineje čini eksploatacija nafte u Gvinejskom Zalivu, a mnogi predviđaju da ce rezerve ovih resursa presušiti do 2020-e godine.
2015-e godine u blizini Nigerije napadnut je super tanker koji je prevozio naftu, a na kom je tokom napada ubijen jedan oficir, dok su 3 člana posade zadržana kao taoci i za njih je zatražen otkup. Ovo je samo jedan od 54 napada koji su zabeleženi i za koje nikada nije pronađen počinilac.
Mnogo je teorija o nastanku naziva Gvineja. Iako poreklo samog naziva nije sigurno, poznato je da je termin Guinea potiče od portugalske reči Guine, Guineus, što dalje znači crna zemlja ili crni narod koji je naseljavao Afriku. Druga teorija dovodi ga u vezu sa imenom drzave Gana i njenog grada Djenne.
Nigerijska naftna industrija zajedno sa ljudskim faktorom, jer veliki deo čvrstog otpada potiče od domaćeg sagorevanja biomase, odgovorna je za zagađenje životne sredine Gvinejskog Zaliva koje je izazvalo je eutrofikaciju (proces povećanog prehranjivanja vodenog sistema) i smanjenje kiseonika u lagunskim sistemima posebno oko naseljenih predela što je dovelo do smanjenja reprodukcije vodenog sveta i ribe kao i bolesti u vodi.