Prošlost banje
U blizini Novog Sada, tačnije nedaleko od Futoške šume, smeštena je Jodna banja. Sagrađena je na samom kraju 19. veka, 1897. godine. Otkrivena je slučajno, prilikom bušenja arteškog bunara koji je služio za snabdevanje grada vodom za piće.
Tokom bušenja, na površinu je izbila topla voda, bogata jodom i mineralima i njena temperatura iznosi 24,6 stepeni. Kasnijim analizama je otkriveno da ova voda ima lekovita svojstva.
Lečenje organizovanog tipa u ovoj banji je započeto 1910. godine, nakon je dozvolama odobren početak rada banje i time je dobila status lekovitog banjskog lečilišta. 1908. goodine balneolog Vilhelm Vilt, doktor iz Novog Sada, je predložio da se započne sa izgradnjom banjskog objekta koji bi bio u stilu secesionizma.
Zgrada je projektovana od strane arhitekte Imre Frančeka, koji je bio poreklom iz Budimpešte. Zgrada je veoma upečatljivog izgleda, što je i u tom vremenu a takođe i danas, uticalo na popularnost Jodne banje.
Na početku 20. veka zdravstvene službe u banji su radile veoma profesionalno. U banji je bio i specijalizovan balneolog i doktor koji je bio stalno zaposlen, Vilhelm Vilt. Jodna banja j e raspolagala i sa tuševima, kadama kao i sa tri bazena u kojima je bila topla i hladna voda. Procedure koje su korišćene prilikom sprovođenja terapija su helio, fango, elektroterapije i krioterapije. Takođe su tokom tretmana i lečenja korišćene i masaže. Posetioci banje su na raspolaganju imali kupke različitog tipa kao što su penasta, sumporna, ugljeno – kisela, slana i suvo – vazdušna.
Jodna banja je bila pogodna za lečenje osoba koje imaju problema sa reumom i bolovima koje reuma izaziva, išijasom, neuralgijom i tako dalje. Osobe koje su imale problema sa bolovima ili otocima zglobova, bilo zbog bolesti ili neke povrede zgloba, su nalazile lek u ovoj banji. Jodna banja je pogodovala i pacijentima koji su patili od akutnog i hroničnog katara želuca i creva, upale bubrega, prekomerne telesne težine i tako dalje.
Jodna banja je 1931. godine proširena i tom prilikom je sagrađen hotel Park. Hotel je projektovan od strane Đorđa Tabakovića, arhitekte iz Novog Sada. Pored toga što je bio klasičan hotel, korišćen je i kao stacionar za bolesnike.
U periodu nakon Drugog svetskog rata, tačnije između 1946. – 1948. godine, ovo banjsko lečilište je nosilo naziv Novosadska jodna banja sa hotelom Park i funkcionisala je i kao zdravstvena ali i ugostiteljska ustanova.
1957.godine doneta je odluka oko osnivanja Centra za medicinsku rehabilitaciju upravo na ovom prostoru. Time je Jodna banja postala prva banja na teritoriji Vojvodine u kojoj je vršenamedicinska rehabilitacija. Tom prilikom je započet i razvitak kinezi i radne terapije, a takođe su kupljeni aparati koji su korišćeni tokom sprovođenja fizikalnih terapija, a osim ovoga počeli su da pristižu i novi stručni kadrovi.
Bazen, izgrađen 1910. godine, je nažalost prestao da radi 1977. godine. Kako je zgrada bila zrela za renoviranje, kao i dotrajale instalacije, nije bilo lako održavati protok vode. Tokom krize 90 – ih godina, sprovođenje rehabilitacija i terapija nije bilo moguće.
2011.godine započeti su radovi na glavnoj zgradi bolnice koja je namenjena za bolesti vezane sa reumom, a koja se nalazi u Futoškoj ulici broj 68. U obnovu je uloženo oko 180 miliona dinara, od strane Fonda za kapitalna ulaganja Vojvodine, a kako ova zgrada predstavlja kulturno dobro, radovi su morali da budu sprovođeni pod nadzorom stručnih lica zaposlenih u Zavodu za zaštitu spomenika kulture. Prilikom rekonstrukcije zgrade Jodne banje strogo se vodilo računa da se ne naruši stil u kome je izgrađena, tzv. secesionistički stil, i da se na taj način sačuva njena originalnost i reprezentativnost.
2012.godine su usledili radovi na obnovi i saniranju sanitarnih čvorova i krova. Pored ovoga, takođe je i unutrašnjost zgrade renovirana, gde su u ambulantnom i dijagnostičkom odeljku postavljeni novi podovi a takođe je i deo za parafango i korišćenje parafina bio restauriran. Nakon ovih radova izgrađen je i skroz nov deo opremljen sa specifičnom savremenom opremom.
Lečenje u Jodnoj banji
Ovo mesto je danas poznato po tome što se u njemu može dobiti dijagnostika, a takođe i lečenje kao i rehabilitacioni tretmani kod reumatizma. Specijalna bolnica za reumatske bolesti Novi Sad predstavlja zvaničan naziv koji ova ustanova nosi.
Pored činjenice da ovde ne postoje nikakve karakteristike banje odnosno banjskog lečenja, prvenstveno što ne postoji lekoviti izvor sa vodom koja bi predstavljala glavni vid lečenja, ipak ovo mesto stanovnici Novog Sada zovu banja, odnosno Jodna banja.
U ovoj bolnici se nalazi dijagnostička oprema koja je jedna od najsavremenijih, među kojima treba istaći digitalni RTG aparat, osteodenzitometar DEXA zatim ultrazvučni aparati kao i brojni drugi. Broj reumatologa čija je struka veoma uska se redovno povećava tako da oni uspevaju da zadovolje svaki od zahteva koje savremena medicina nosi, time što je upravo zbog njih ova ustanova u mogućnosti da obezbedi pravovremenu dijagnozu a shodno tome da na vreme pomogne pacijentima koji se ovde jave.
Ova ustanova danas predstavlja mesto u kome se radi lečenja najrazličitijih vrsta inflamatornog reumatizma, koriste biološki agensi.
Ova bolnica danas nudi pomoć svim onim pacijentima koji imaju potrebu sa poboljšanjem koštano – zglobnog sistema te samim tim da poboljšaju i očuvaju kvalitet svog života.
U Specijalnoj bolnici za reumatske bolesti Novi Sad postoje sledeći vidovi terapija: kineziterapija, akupunktura, masaža i hidromasaža, kao i fizikalna terapija.
Fizikalna terapija – predstavlja medicinsku disciplinu koja je zasnovana na korišćenju aktivnih fizičkih agenasa (toplota, svetlost, laser, voda, pokret, magnetni talasi i električna energija) u cilju prevencije određenih oboljenja, lečenja istih kao i osposobljavanja pacijenata za normalno funkcionisanje. U zavisnosti od toga kakvo je stanje kao i problemi bolesnika koji dolaze u ovu bolnicu, njima se prepisuje elektroterapija, termoterapija, magnetna terapija, ultrazvučna terapija, foto terapija ili pak terapija laserom.
Kineziterapija – predstavlja jedan od najznačajnijih vidova medicinske rehabilitacije. U osnovi kineziterapije su medicinske vežbe, koje koriste pokret kao glavni vid terapije u lečenju pacijenata. Suština kineziterapije jesu terapeutske vežbe, pomoću kojih se povećava odnosno održava obim pokreta zgloba, a nakon toga cilj je održavanje mišićne snage ili njeno povećanje, kao i uspostavljanje i poboljšanje celokupne koordinacije pokreta. Vežbe koje se koriste u ovom vidu terapije poboljšavaju i lokalnu cirkulaciju, smanjuju edeme, ubrzavaju metaboličke procese, smanjuju bol i pojačavaju ishranu tkiva.
Manuelna (ručna) masaža – koristi se radi smirivanja i stimulacije tela. Pomoću ručne masaže postiže se opuštanje mišića, relaksacija atakođe se dolazi i do psihičke i energetske ravnoteže. Ima blagotvoran uticaj na kožu, gde se pomoću nje uspešno otklanjaju ćelije kože koje su izumrle.
Hidromasaža – je vid terapije koji najbolje utiče na oslobađanje od stresa i napetosti, a naročito u predelu vrata, leđa i nogu. Jodna banja poseduje hidromasažne kade gde se vrši mešanje vode sa vazduhom. Ova kombinacija predstavlja odličan tretman za masažu čitavog tela, koja je kontolisana.
Akupunktura – vrlo je efikasna prilikom tretiranja oboljenja koja se javljaju u koštano – zglobnom i neuromišićnom sistemu. Uz pomoć akupunkture kod pacijenata se smanjuje bol koji se javlja u vratu, zglobovima kao i u slabinsko – krsnoj regiji. Još neka od stanja na koja akupunktura ima pozitivan učinak su glavobolja, polineuropatija, neuralgija i fibromialgija.
Smeštaj
Smeštaj koji se nudi posetiocima Jodne banje je uglavnom privatnog karaktera, i mogu ga potražiti u okolnim apartmanima.
Pored privatnog smeštaja, u blizini se nalazi i hotel Vila Park, koji je odlično opremljen i smešten je na svega 200 metara udaljensoti od Jodne banje. Kategorisan je sa četiri zvezdice, a u njegovoj ponudi se nalaze uređeni vrt, švedski sto za doručak kao i besplatan WiFi. Cena sobe sa dva kreveta, koja vam omogućava pogled na prelepi park, je negde oko 6000 dinara.