Ribarska banja – info, smeštaj, bazeni, cene

Ribarska banja se nalazi u Centralnoj Srbiji, na severnim padinama planine Veliki Jastrebac, a ušuškana u kotline Ribarske i Banjske Reke.

S obzirom na svoj položaj, Ribarska banja je lako dostupna posetiocima iz svih krajeva Srbije – od Kruševca i Aleksinca je udaljena po 34 km, od Niša 72 km, a od Beograda 220 km.

Ribarska banja se nalazi na nadmorskoj visini od 540 metara, a, s obzirom na nadmorsku visinu i opkoljenošću planinskim ograncima, nije ni čudo što u Ribarskoj banji vlada subplaninska klima, koja se odlikuje veoma malim količinama padavina, koje su najblaže u februaru, a najjače tokom meseca maja.

Ribarska banja je okružena šumom, zbog čega se odlikuje izuzetno ćistim i omamljujućim vazduhom. Ove šume, u kojima dominiraju stabla hrasta i bukve, su obnovljene na početku 21. veka, zbog toga što su do kraja 19. veka bile sistematski uništavane iz različitih razloga.

Istorija Kraljevske banje

Ribarska banja pripada grupi 8 kraljevskih banja na teritoriji Srbije, koje su svoje ime dobile po brojnim članovima vladarskih dinastija, koje su ih posećivale u različite svrhe, te na njihovoj sadašnjoj teritoriji gradili različite komplekse, što za sopstvene, što za potrebe građanstva. Pored Ribarske banje, grupi kraljevskih banja pripadaju  i Niška banja, Vranjska banja, Banja Koviljača, Sokobanja, Vrnjačka banja, Bukovačka banja i Brestovačka banja.

Ribarska banja je ime dobila po ribarima, koji su na ovom području pecali pastrmku za potrebe dvora kneza Lazara. Ipak, istorija njenog značaja počinje mnogo ranije, čak ceo milenijum, za vreme Rimljana, o čemu svedoče arheološki dokazi, koji su pronađeni u okolini banje tokom brojnih istraživanja.

Za vreme kneza Lazara je poznato da je kneginja Milica Ribarsku banju rado posećivala sa svojim dvorskim damama, kako bi održavala svoju lepotu i relaksirala se. Zbog toga je, za njene, ali i potrebe svih stanovnika, na teritoriji sadašnje Ribarske banje sagrađeno kupatilo.

Nakon što su Turci zauzeli Srbiju, trudili su se da iskoriste sve njene potencijale, uključujući i njene banje, a, među prvima, na tapetu se našla baš Ribarska banja, u okviru koje je izgrađen hamam.

Tokom vladavine Miloša Obrenovića, doneta je odluka da se ispitaju svi potencijali Srbije, te je, sa tim u vezi, Miloš Obrenović angažovao Saksonca barona Sigmunda for Herdera, kako bi obavio geološka istraživanja i poslao uzorke voda na analizu, koje su se radile isključivo na Medicinskom fakultetu u Beču, kako bi se detaljno ispitala njihova biohemijska svojstva, a prva voda poslata na analizu je bila baš voda koja se danas koristi za tretmane u Ribarskoj banji.

Ipak, pravi procvat je Ribarska banja doživela za vreme Aleksandra Karađorđevića, tačnije, nakon njegove posete banji 1852. godine, nakon čega se, već 1854. godine u RIbarskoj banji angažuje prvi stalni lekar. 10 – ak godina kasnije je u Ribarskoj banji sagrađeno više objekata – starešinska zgrada, mehana i opšta trpezarija, a dva izvorišta su kaptirana – Kničanka i Hladna sumporača.

Za vreme srpsko – turskog rata, 1876. godine, svi dotadašnji objekti u Ribarskoj banji su sravnjani sa zemljom, a jedina građevina koja je ostala kao uspomena na ovaj mini – kompleks je bilo glavno kupatilo.

Već 1882. godine se započinje sa obnovnom Ribarske banje, a 1883. godine je završeno i zidanje kupatila sa kadama.

Ipak, sve do početka 20. veka, Ribarska banja ostaje znatno primitivnijeg izgleda u odnosu na druge banje, što se menja nakon što Petar I Karađorđević zauzima tron, odnosno 1904. godine. Od svih vlastelina koji su ikada posetili Ribarsku banju, slobodno možemo reći da je najveće simpatije prema njoj gajio upravo Petar I Karađorđević, koji se ovde učestalo vraćao, ovde lečio reumu, ali i odmarao i obavljao državničke poslove. Ovde je čak potpisao i Deklaraciju o povratku Kosova i Metohije matici Kraljevini Srbiji, 25. avgusta 1913. godine.

Već prve godine, odnosno 1904. godine, dolazi do izgradnje prvog objekta za smeštaj gostiju – ,,Srbija”. Sledeće godine, po nalogu Petra I Karađorđevića, dolazi do izgradnje ,,Bosne” i ,,Slavonije”, a ,,Hercegovina” i ,,Crna Gora” su zvanično otvorene 1907. godine. Do 1911. godine su smeštajni objekti izgrađeni na teritoriji Ribarske banje imali kapacitet za primanje 200 gostiju.

1910. godine je došlo do tačnog utvrđivanja infrastrukture, te je postavljena kanalizacija, iznivelisan je banjski put, u banjskoj šumi, koja se prostire na površini od 100 ha, uređene su staze i šetališta, a uređen je i banjski park. Do početka Prvog svetskog rata su u banji izgrađeni svi značajniji objekti, ali, do početka Drugog svetskog rata, Ribarska banja je bila isključivo sezonskog karaktera, da bi, za vreme Drugog svetskog rata, kao i većina drugih kompleksa, bila zatvorena. Iako je doživela određene promene i oštećenja za vreme rata, u rekordnom roku je obnovljena 1946. godine, da bi 1949. godine, od balneološkog, postala klimatsko lečilište.

Tokom narednih 20 godina, sve do 1967. godine, Ribarska banja je korišćena kao banja za rehabilitaciju plućnih bolesti i kao mesto za odmor i relaksaciju, da bi date godine bilo otvoreno i Odeljenje za fizikalnu medicinu i relaksaciju, koje je ubrzo postalo i Zavod za lečenje i rehabilitaciju obolelih od ortopedskih, koštanosklopnih i degenerativnih oboljenja ,,Ribarska banja”.

Voda

U Ribarskoj banji se koriste vode sa 6 izvorišta mineralne suporovite vode. Ove vode spadaju u slaboalkalne homeoterme, sa temperaturom vode koja varira između 25 i 38,7 stepeni Celzijusove skale, i saliničke vode. Svi izvori vode imaju prosečnu izdašnost od 170 litara u 1 minuti, a vrela se nalaze u podnožju samog brda Samar.

Pored ovih izuzetno toplih, postoji i jedan hladan izvor mineralne vode, koji je inače jedini akratopeg na teritoriji cele bivše Jugoslavije. NNjena temperatura iznosi svega 16 stepeni Celzijusove skale, a koristi se za piće i teče sa česme toplog kupatila.

Lečenje

Nakon što je u 19. veku ispitano svojstvo izvora koji se koriste u Ribarskoj banji, odmah su se oformili prvi objekti za njihovu konzumaciju, te je ceo kompleks kasnije pretvoren u lečilište, u Zavod za lečenje i rehabilitaciju obolelih od ortopedskih, koštanozglobnih i degenerativnih oboljenja ,,Ribarska banja”.

Danas se u ovom kompleksu leče sledeća oboljenja:

• Hemipareza;
• Hemiplegija;
• Posttraumatska i postoperativna pareza;
• Pareza nerava;
• Stanja posle preloma kostiju;
• Stanja posle operacija na kostima;
• Zapaljivi, degenerativni i vanzglobni reumatizam;
• Kontrakture zglobova;
• Deformacija kičmenog stuba.

Ipak, voda koja se koristi u Ribarskoj banji može biti i kontraindikovana, i to u slučajevima:

• Krvarenja;
• Jače iscrpljenosti;
• Grozničavih stanja;
• Trudnoće;
• Krvarenja;
• Skleroze;
• Nekumpezirane srčane mane.

Lečenje u Ribarskoj banji se obavlja na sledeće načine:

1. U hiperbaričnoj komori – lečenje čistim kiseonikom, koje se koristi u slučaju internističkih oboljenja, kao što su oboljenja krvnih sudova i angiopatija, u slučaju hitnih stanja nakon trovanja ugljen – monoksidom, gasna emolija ili gasna gangrena, različitih srčanih bolesti ili bolesti krvnih sudova, gangrene, ulcusa, opekotina i sporozarastajućih rana, dijabetesa, sportskih povreda, kod psihofizičkog zamora i za osvežavanje organizma i poboljšanja koncentracije.
2. Osteodenzitomerija – ovo je procedura postavljanja dijagnoze tako što se meri gustina koštane mase. Na ovaj način se dijagnostifikje osteoporoza, a tretman košta do 2000 dinara.
3. Elektromioneurografija (EMNG) – elektrofiziološka dijagnostička procedura, uz pomoć koje se mogu dijagnostifikovati sve anomalije i bolesti mišića i nerava u telu. Cena tretmana iznosi do 3200 dinara.
4. Elektro terapija – lečenje priključivanjem i propuštanjem struje kroz tkiva, te time utiče i na tkiva i na nervni i koštani sistem. U zavisni od potrebnog tretmana, u sklopu elektro terapije se mogu koristiti galvanska, dijadinamična ili interferentna struje, te elektrostimulacija ili horizontalna terapija u formi SCAN i analgetski za akutne i hronične bolove.
5. Ultrazvučna terapija – tokom rehabilitacije se ultrazvučna terapija koristi za mehaničku masažu mekih tkiva, smanjenje spazma, povećanje funkcionalnosti i pokretljivosti i razbijanja kalcifikata u perifernim zglobovima.
6. Radna terapija – ova vrsta terapije se mahom koristi samostalno, dok se u ređim slučajevima priključi i neki terapeut u pomoć. Uglavnom se sastoji u korišćenju pomagala, kakvih mahom imamo i u svakodnevnom životu, radi povećanja pokretljivosti u zglobovima, kao i vraćanja funkcije pojedinih segmenata organizma. Može se obavljati u vidu okupacione ili, pak, funkcionalne radne terapije.
7. Foto terapija – u okviru ove vrste terapije se koriste svetlosti različitih frekvencija, a sve to u formi lasera, infracrvenih i profesionalnih Zepter lampit. Ova vrsta terapije ima biostimulativno dejstvo, te se koristi kao analgetsko i spazmolitičko sredstvo za pospešivanje zarastanja rana i dekubita, odnosno ulceracija, iliti rana, nastalih zbog mehaničkog pritiska, poput rana od ležanja.
8. Kinezi terapija – je zapravo terapija pokretima. Ovaj vid terapije se može aplicirati individualno, mada se neretko održava i grupno, a karakteriše je vežbanje sa terapeutom pokretima koji su prilagođeni svakom pacijentu, u skladu sa njegovim godinama, fizičkim sposobnostima i zdravstvenim stanjem zbog kog je ova terapija i preporučena. Stanja koja se tretiraju kinezi terapijom su uglavnom neurološke lezije i postoperativna stanja.
9. Termo terapija – ovo je zapravo pripremna terapija za kinezi terapiju, jer je dobro poznato da toplota u velikoj meri povećava pokretljivost, elastičnost i savitljivost i kostiju i mišića i tkiva. Termo terapija se može primenjivati na više načina – u vidu parafino terapije ili peloido, odnosno blatne, terapije, u kojoj se mešaju lekoviti minerali i voda.
10. Hidro terapija – s obzirom na to da se u Ribarskoj banji koristi najkvalitetnija voda u Srbiji, logično je da će hidro terapija biti jedan od vidova tretmana u Ribarskoj banji. S tim u vezi se voda sa izvorišta koristi za lokalne kupke, u kadama sa podvodnom masažom ili galvanskim strujama, a postoje i dva terapeutska bazena za hidro kinezi terapiju, u kojima se koristi mineralna voda sa izvorišta, kako bi se apsorbovali lekoviti minerali preko kožu.

Smeštaj

Smeštajni kapacitet Ribarske banje se svake godine sve više proširuje, što zbog novca investitora, što uboh turista. Ipak, proširivanja nikad dosta jer je svake godine, čak i van sezone, čak 90% ležajeva je zauzeto.

Kao što smo već napomenuli u jednom od prethodnih odeljaka, u okviru lečilišta postoji 200 ležajeva namenjenih pacijentima, ali Ribarsku banju posećuju i brojni turisti, što zbog atmosfere, što zbog okoline, što zbog relaksacije i rekreacije. Naravno, s obzirom na prirodu posete, turistima nije potrebno da zauzimaju ležajeve namenjene pacijentima, te je, s tim u vezi, izgrađeno još hotela, vila i apartmana, a sektori u blizini i u okviru banje poslednjih godina beleže veliki porast posetilaca.

Što se samog Zavoda za lečenje i rehabilitaciju obolelih od ortopedskih, koštanozglobnih i degenerativnih oboljenja ,,Ribarska banja” tiče, u okviru njega je turistima na raspolaganju preko 270 ležaja, kao i veliki broj ležajeva u drugim hotelima i apartmanima, ali i privatnim smeštajima.

U okviru kompleksa ima 9 vila: ,,Srbija”, ,,Vojvodina”, ,,Dalmacija”, ,,Bosna”, ,,Hercegovina”, ,,Hrvatska”, ,,Crna Gora”, ,,Slavonija” i vila ,,Pogled”. Osim vile ,,Vojvodina” i vile ,,Pogled”, sve ostale su građene krajem 19. i početkom 20. veka i spadaju u zakonom zaštićene objekte.

Sobe su mahom jednokrevetne i dvokrevetne, imaju zasebno kupatilo i mini – kuhinju, kablovsku televiziju i terasu.

Turizam

Ribarska banja ne služi samo kao lečilište, već su vodu sa izvorišta koristili od davnina i za negu kože i ulepšavanje, a sam komoleks je izgrađen tako da ima široku ponudu i za turiste željne relaksacije i odmora.

S tim u vezi, u okviru Ribarske banje je otvoren i Wellness i spa centar, koji obuhvata hidromasažne otvorene i zatvorene bazene, tursko i parno kupatilo, a tu su i fizioterapeuti i maseri, zaduženi za ovaj tip opuštanja. U okviru Wellness i spa centra u Ribarskoj banji se nalazi i veliki amfiteatar.

S obzirom da se nalazi na obroncima planine, ovde dolaze i profesionalni lovci, koji u šumama u okviru kompleksa i šire love vukove i lisice, a postoje i lovišta i otvorenog i zatvorenog tipa, u kojima mogu loviti i krupnu i sitnu divljač.

Posetiocima su na raspolagannju i tereni za fudbal, košarku i odbojku, i otvoreni bazeni, a za ljubitelje arhitekture i istorije je osoblje uvek raspoloženo da da instrukcije kako da dođu do manastira Pokrov Presvete Bogorodice i manastir Sveti Roman u Đunisu, u blizini Ribarske banje.

,,Kulturno leto”

Kulturno leto je manifestacija koja se svake godine održava na teritoriji Ribarske banje, a godišnje je posećuje i prati preko 3000 ljudi.

Tokom ove manifestacije se, na nekoliko različitih pozornica, odnosno zatvorenim i otvorenim pozornicama, smenjuju različita kulturno – umetnička društva, koja svojim performansima oduševljavaju sve generacije.