Glavni grad Brazila, Brazilija, je postao centar svih kulturnih i političkih dešavanja za svega 12 godina od svog osnivanja 1960.godine.
Od tada, iako ne najveći, Brazilija definitivno predstavlja najznačajniji grad u Brazilu u svakom mogućem pogledu.
Geografija
Brazilija je smeštena u centralnom delu Brazila, na visoravni Planalto central, na nadmorskoj visini od 1.158 metara.
Ovaj grad predstavlja, kako politički i kulturno, tako i geografski, sam centar Brazila, a od drugih većih gradova je udaljen skoro 1,000 km. Na primer, od Sao Paola, koji joj je najbliži od svih većih gradova na području Brazila, Brazilija je udaljena 872 km. Od Rio de Žaneira, nekadašnjeg glavnog grada Brazila, do nje udaljenost iznosi 930 km, dok između Brazilije i Resife ima čak 1.653 km.
Stanovništvo
Kao što smo već napomenuli, Brazilija nije najveći grad u Brazilu. Čak, štaviše, kada se radi o populaciji, sa svojih 2.455.903 stanovnika u užem, i preko 3,5 miliona stanovnika u širem području, Brazilija zauzima tek 4. mesto na listi.
Ispred nje se nalaze Salvador, sa 2.998.056 stanovnika, Rio de Žaneiro, sa 7.186.710 stanovnika, i najmnogoljudniji Sao Paolo, sa čak 11.057.629 stanovnika.
Od ovih skoro 3,5 miliona stanovnika Brazilije, čak 1.084.418 (42,2%) čine belci, 198.072 (7,7%) crnci, 41.522 (1,6%) Azijati, dok su ostali stanovnici pripadnici takozvane Pardo rase, u kojoj su isprepletani narodi i kulture različitih etničkih manjina.
Iako su, tokom osnivanja i urbanizacije, razrađeni brojni planovi industrijalizacije, Brazilija i dan danas ima visoku stopu nezaposlenosti, a sve češće se kod stanovnika javlja i problem alkoholizma, narkomanije i kriminala, naročito u predgrađu grada.
Političko uređenje
Brazilija je osnovana 21.aprila 1960.godine i, u narednih 12 godina, tačnije do 1972.godine, ovde su preseljene sve velike institucije. Zato je danas Brazilija centar svih grana brazilske uprave, a, prema nekim podacima, u njoj ima čak 124 ambasada.
U Braziliji postoji 4 oblasti koje su predviđene za razvoj naselja:
1.oblast: Pilot plan, je centralna planiralna oblast u kojoj živi buržoazijski sloj stanovništva. U ovom delu su izgrađeni takozvani superblokovi i individualne kuće, nanizane jedna paralelno sa drugom;
2.oblast: Ovu oblast predstavljaju naselja skoncentrisana oko centralnog dela Brazilije i predstavlja urbanističku, ali u isto vreme i populaciono najjaču oblast Brazilije. Ona je legalizovana od strane vlasti i u njoj su izgrađene individualne jedinice za javno i niskobudžetno stanovanje stanovništva, zbog čega je ovde i skoncentrisan najveći broj radno sposobnog stanovništva.
3.oblast: Treća oblast predstavlja privatizovane površine na kojima leže konstrukcijski kampovi, koji su u vlasništvu i pod upravom većih privatnih kompanija i agencija licenciranih od strane Vlade Brazilije. Ipak, ova područja se smatraju privremenima.
4.oblast: Ova oblast predstavlja nelegalno zemljište, na kom stanovništvo nema pravo na ličnu svojinu, jer već bespravno žive na istom, zbog čega se i vladini službenici svim silama trude da unište ova bespravno oformljena naselja.
Klima
Zahvaljujući svom položaju, Brazilija spada u mesta u kojima vlada tropska klima, koja se odlikuje srednjim temperaturama koje ne iznose manje od 10° C tokom cele godine, a prosečne temperature čak i tokom zimskih meseci ume da bude veća od 20° C.
Tokom leta, odnosno u periodu od juna do avgusta, količina padavina je izuzetno niska, dok su tokom maja i septembra količine padavina relativno umerene. Ipak, period od oktobra do aprila se smatra kišnim periodom u Braziliji i godišnje količine padavina iznose prosečno 1.555 mm.
Nastanak
U periodu od skoro 2 veka, tačnije od 1763. do 1960. godine, glavni grad Brazila je bio Rio de Žaneiro, koji leži na jugoistočnom delu Brazila. Ipak, početkom 19. veka potegnuta je debata o formiranju glavnog grada Brazila u samom njegovom središtu, a začetnik ove ideje je bio tadašnji savetnik cara Pedra I, Hose Bonifacion. On je svoj predlog izneo ispred Generalnog veća Brazila, ali do samog sprovođenja ideje u delo nije došlo jer je car Pedro u međuvremeno raspustio veće.
1922. godine je doneta odluka o tačnoj lokaciji grada – blizina grada Planaltina, a naredba za početak izgradnje je doneta tek 1956. godine, potpisom tadašnjem predsednika Žuselina Kubičeka.
Konstruktori Brazilije su želeli da ovaj nov grad bude urbanistički, a, s obzirom na to da na ovoj površini nije bilo ničega osim divljine, shvatili su da sebi u potpunosti mogu da dopuste slobodu kreativnosti.
Pre samog početka izgradnje grada, raspisan je konkurs za plan konstrukcije, u kom su mogli da učestvuju sve arhitekte iz Brazila, a pod uslovom da podnesu osnovni nacrt plana grada, sa svim unapred postavljenim lokacijama, instalacijama, servisima, povezanošću sektora, linija komunikacije i distribucija otvorenih površina u razmeri 1:25.000, kao i izveštaj plana implementacije. Komisija koja je trebalo da izabere pobednički plan koji će biti glavni plan izgradnje nove prestonice je bila internacionalnog karaktera i iz svih značajnih sfera arhitekture.
Lusio Košta, pobednik konkursa, izneo je svoj plan u inicijalnom obliku krsta, koji je predstavio kao optimalan oblik, jer bi grad zapravo trebalo da ima oblik ptice, aviona ili vilinog konjica. Tako je, na primer, ovaj grad izgrađen u obliku aviona. Prednji deo je namenjen za zgrade ministarstava i zvaničnih institucija, krila su rezidenciona zona, dok su na repu smešteni svi objekti za zabavu i rekreaciju stanovništva i turista.
Iako je gradnja Kostovog grada imala velikog izgleda da u velikoj meri ošteti celokupan budžet Brazila, ipak se nastavilo sa njegovim projektom. Iako se nikada nije izašlo u javnost koliko je tačno novca za izgradnju Brazilije izdvojeno, procenjuje se da je, po današnjem kursu, izdvojeno skoro 20 milijardi dolara.
Glavni arhitekt ovog projekta je bio lokalni arhitekta Oskar Nimajer, koji se smatra jednim od začetnika moderne arhitekture, a glavni dizajner je bio urbanista Lucio Kosta. U rekordnom roku, već do 1960. godine, Brazilija je bila izgrađena. Tada su sve velike i značajne institucije prebačene u ovaj grad i on je zvanično postao prestonica Brazila.
Danas se, na teritoriji Brazilije, nalazi više značajnih zdanja, kao što su Trg tri vlasti, zgrada Parlamenta Brazila, Palate predsednika i ministarstava, Kubičekov most, gradska Katedrala i televizijski toranj.
Zbog svoje konstrukcije i sve većeg značaja, 1987. godine je Brazilija stavljena na listu svetske baštine od strane organizacije UNESCO, što ga čini i jedinim gradom izgrađenim u 20.veku koji je dospeo na ovu listu.
Izgled
Za razliku od ostalih svetskih gradova, Braziliju nikako ne odlikuje šarolikost i živost, već striktna organizacija, zbog čega nikada i nije bila omiljeno mesto dizajnera i umetnika.
Cela Brazilija je podeljena na sektore: ukoliko biste želeli da odgledate neki film ili predstavu, odlazite u pozorišni sektor; ukoliko želite da odsedate u nekom hotelu, odlazite u hotelski sektor; ukoliko Vam je potrebna neka administrativna zgrada, odlazite do ’’glave’’ grada, u kom su skoncentrisane ove ustanove.
Brazilija je više administrativni, komercijalizovan i monumentalan grad, nego grad za život, mada se 2,5 miliona stanovnika koji ga nastanjuju možda ne bi složili. On je ceo satkan od autoritativnosti i dobrim delom više liči na celokupnu vladinu instituciju, nego na urbanistički grad.
Zapravo, po nekim shvatanjima, grad Brazilija uopšte i nije konstruisan tako da može da teži ikakvoj značajnoj urbanizaciji. Iako postoje određene stvari koje bi mogle da se promene, kao što je, na primer, problem sa konstrukcijom prozora, jer su određene fasade koje su bile konstruisane od stakla, morale da imaju na stotine rashladnih uređaja.
Što se zdanja tiče, kada se gleda iz vazduha, svaka zgrada i svaki sektor imaju određene elemente koji se ponavljaju na svakom od njih. Ipak, postoji i nekoliko zgrada koje se izdvajaju, kao što je, na primer, Futuristička katedrala, koja se smatra najlepšom građevinom u celoj Braziliji, a koju je, ironično, konstruisao zakleti ateista i komunista.
Iako su mišljenja bila i ostala podeljena, te su neki zaljubljenici u grad, dok ga neki uopšte i ne vide kao budućnost Brazila, svi se moraju složiti da ovakvog grada nema nigde u svetu.
Saobraćaj
Brazilija je jedan od najčistijih i najbesprekornijih gradova u celom Brazilu, zbog čega ga mnogi vide i kao bezličnog.
Za razliku od ulica u drugim gradovima, kako u Brazilu, tako u celom svetu, ulice u Braziliji nemaju imena, već brojeve.
Prema originalnom planu, konstruisanom još pre početka same izgradnje, predviđene su ulice dovoljno široke da se saobraćaj može odvijati nesmetano, ali nisu pretpostavljani semafori, jer nije bilo potrebe za njima.
Ipak, grad je projektovan za oko 500.000 stanovnika, ali se taj broj veoma brzo uvećao čak 5 puta, što je ovaj plan značajno poremetio. Ipak, i taj problem je rešen naknadnom instalacijom semafora na značajnijim raskrsnicama.
