Brestovačka banja se nalazi na krajnjem istoku Srbije, u jugoistočnoj podgorini Crnog vrha, na udaljenosti od 8 km od Bora.
Brestovačka banja je ime dobila po obližnjem selu Brestovac, koje je od banje udaljeno manje od 4 km, a nalazi se na obalama rečica Pujice i Brestice.
Nalazi se na nadmorskoj visini od 385 metara, a okružena je zelenilom, koje se prostire na skoro 90 ha, čime pripada grupi banja sa najvećim šumskim pojasom u celoj Evropi.
U ovim šumama jednako dominiraju i četinarska i listopadna stabla, a neka od njih su stara i više od 1 veka. Zahvaljujući tome, Brestovačka banja odiše izuzetno svežim vazduhom, te čak i u slučaju osoba koje ne pate ni od jednog oboljenja koje bi zahtevalo tretman u samoj Brestovačkoj banji, mogu se napuniti baterije i jednostavnom rekreativnom šetnjom i obilaskom šuma koje je okružuju.
Kraljevska banja
Brestovačka banja je jedna od 8 kraljevskih banja u Srbiji, a ova grupa banja nosi naziv po činjenici da su njihovi stalni posetioci bili članovi kraljevskih porodica, koje su neretko ovde dizale i sopstvene konake. Tu spadaju Brestovačka banja, Bukovačka banja, Niška banja, Banja Koviljača, Vrnjačka banja, Sokobanja, Ribarska banja i Vranjska banja.
Lekovitost vode koja se danas koristi za tretmane u Brestovačkoj banji je bila poznata još za vreme starih Rimljana, koji su u blizini današnje Brestovačke banje oformili i nekoliko naselja, te ovu vodu koristili i za kupališta i za tretmane lečenja, da bi kasnije u istu svrhu ovu vodu koristili i Turci.
Nakon što su Turci oslobodili Brestovačku banju, nju je posetila knjeginja Ljubica, supruga kneza Miloša. Nakon toga je u Brestovačku banju došao i sam knez Miloš, koji je, oduševljen pejzažem i lekovitošću vode Brestovačke banje, odlučio da ovde sagradi svoj konak, te se u ovu banju često vraćao. Milošev konak je sagrađen negde u periodu između 1835. i 1837. godine u stilu tradicionalne arhitekture prve polovine 19. veka. U ovom konaku je knez Miloš čak i obavljao državničke poslove, a ovaj objekat je i dalje očuvan kao iz tog vremena i u njemu se danas nalazi istorijsko etnološka postavka Muzeja rudarstva i metalurgije iz Bora. U ovom muzeju postoji i rodoslov Obrenovića, odelo kneza Miloša, uniforma njegovih gardista i muzičara, fotokopije ,,Novina srbskih”, postavka srpske građanske nošnje, a sav nameštaj i podovi su odrađeni u stilu prve polovine 19. veka, te svi posetioci mogu upoznati i duh tog doba. 1949. godine, ovaj objekat je postavljen pod zaštitu države kao kulturno – istorijski spomenik.
Ipak, pre nego što je započeto sa izgradnjom bilo kog objekta na ovom području, a naročito samog kompleksa Brestovačke banje, bilo je potrebno odraditi detaljne biohemijske analize vode, kako bi se utvrdilo da li ovaj predeo uopšte ima potencijala za titulu srpske banje. Inače, ovaj poduhvat knez Miloš Obrenović nije obavio samo u Brestovačkoj banji, već je zatražio ispitivanje skoro svih voda na teritoriji Srbije, kako bi imao u vidu koji predeo ima potencijala za razvoj. Ovaj zadatak je poveren saksoncu baronu Sigmundu for Herderu, koji je lično obavio geološka istraživanja na području Srbije.
Baron Herder je potvrdio izuzetnu lekovitost voda Brestovačke banje, a njen hemijski sastav je uporedio sa tada izuzetno poznatim lečilištima u Švajcarskoj i Tirolu. Time je knez Miloš Obrenović dobio potvrdu da je ovo jedno od mesta o kome treba posebno voditi računa i iskoristiti njegove prirodne resurse u humane svrhe. S tim u vezi, u okviru banje su izgrađeni bazeni, kupatila i ugostiteljski objekti.
Sledeći vladar, knez Aleksandar I Obrenović, je takođe rado posećivao Brestovačku banju, te odmah preko puta Miloševog konaka i on izgradio svoju zgradu – Knežev dvor.
Voda
Voda koja se koristi za tretiranje pacijenata u Brestovačkoj banji potiče od Banjske reke i Pujice, ali i sa više od 10 termomineralnih izvora, koja su bogata sumporovom i oligomineralnom vodom. Temperatura vode koja se koristi u Brestovačkoj banji iznosi između 32 i 40 stepeni Celzijusove skale. Stoga neki od 10 ispitanih izvora pripadaju klasi hipertermi, dok drugi pripadaju klasi heteotermi. Mora se naglasiti i da na ovom području ima mnogo većeg broja izvorišta vode, ali da je tek njih 10 naučno ispitano.
Voda u Brestovačkoj banji je bogata različitim mineralima, naročito magnezijumom, kalijumom i kalcijumom, zatim sulfatima, sumporom i natrijumom, fluorom, litijumom, hlorom, jodom, bromom, gvožđem, aluminijumom, manganom, cinkom, kobaltom, fosfatima, silicijumom, bromom, manganom, rubidijumom, bakrom, kao i blago radioaktivnim elementima – uranom, radijumom i radonom.
Lečenje
S obzirom na to da je voda koja se koristi za lečenje u Brestovačkoj banji bogata različitim mineralima i hranljivim materijama, mogućnosti za lečenje su raznolike. U zavisnosti od oboljenja koje je pacijent došao da tretira, tretman u Brestovačkoj banji može se obavljati kao tretman u bazenu, odnosno u vidu fizikalne terapije, a neretko se koristi za konzumaciju ili ispiranje određenog dela tela vodom. U Brestovačkoj banji radi i stručan tim, koji i određuje najadekvatniji tretman lečenja.
Što se sfere lečenja tiče, dokazano je da voda koja se koristi u Brestovačkoj banji značajno jača organizam, te je neretko posećuju i osobe koje ne pate od nekog hroničnog oboljenja. Ipak, što se konkretnih oboljenja tiče, tretmani se uključuju za lečenje različitih oboljenja zglobova i kičmenog stuba, reumatizma, oboljenja perifernog i centralnog nervnog sistema, različitih oboljenja mišića, tretiranja kože i sluzokože, posttraumatskih tretmana, oboljenja krvnih sudova, opšti pad imuniteta, oboljenja respiratornih sistema, problema sa digestivnim traktom i oboljenja karakterističnih za žensku populaciju.
Kraljevska banja
Brestovačka banja je jedna od 8 kraljevskih banja u Srbiji, a ova grupa banja nosi naziv po činjenici da su njihovi stalni posetioci bili članovi kraljevskih porodica, koje su neretko ovde dizale i sopstvene konake. Tu spadaju Brestovačka banja, Bukovačka banja, Niška banja, Banja Koviljača, Vrnjačka banja, Sokobanja, Ribarska banja i Vranjska banja.
Lekovitost vode koja se danas koristi za tretmane u Brestovačkoj banji je bila poznata još za vreme starih Rimljana, koji su u blizini današnje Brestovačke banje oformili i nekoliko naselja, te ovu vodu koristili i za kupališta i za tretmane lečenja, da bi kasnije u istu svrhu ovu vodu koristili i Turci.
Nakon što su Turci oslobodili Brestovačku banju, nju je posetila knjeginja Ljubica, supruga kneza Miloša. Nakon toga je u Brestovačku banju došao i sam knez Miloš, koji je, oduševljen pejzažem i lekovitošću vode Brestovačke banje, odlučio da ovde sagradi svoj konak, te se u ovu banju često vraćao. Milošev konak je sagrađen negde u periodu između 1835. i 1837. godine u stilu tradicionalne arhitekture prve polovine 19. veka.
U ovom konaku je knez Miloš čak i obavljao državničke poslove, a ovaj objekat je i dalje očuvan kao iz tog vremena i u njemu se danas nalazi istorijsko etnološka postavka Muzeja rudarstva i metalurgije iz Bora. U ovom muzeju postoji i rodoslov Obrenovića, odelo kneza Miloša, uniforma njegovih gardista i muzičara, fotokopije ,,Novina srbskih”, postavka srpske građanske nošnje, a sav nameštaj i podovi su odrađeni u stilu prve polovine 19. veka, te svi posetioci mogu upoznati i duh tog doba. 1949. godine, ovaj objekat je postavljen pod zaštitu države kao kulturno – istorijski spomenik.
Sledeći vladar, knez Aleksandar I Obrenović, je takođe rado posećivao Brestovačku banju, te odmah preko puta Miloševog konaka i on izgradio svoju zgradu – Knežev dvor.
Srpska kruna
Srpska kruna je ugostiteljski objekat u okviru kompleksa Brestovačka banja. Iako nudi i usluge smeštaja, ugostiteljski objekat Srpska kruna je najposećenijih zbog svih gastronomskih specijaliteta koje ima u svojoj ponudi, te ima 90 mesta za ručavanje unutar samog objekta i 120 mesta na cvetnoj terasi, sa kojih se može uživati u prelepom pogledu na ovaj predeo Brestovačke banje.
U okviru objekta Srpska kruna se nalaze 3 smeštajna objekta – Vila Biljana, Vila Lucija i Vila Toplica. U svim smeštajnim objektima postoje sobe sa 1 do 3 kreveta, a u nekim od njih postoji i ponuda Kraljevskih apartmana. U okviru ponude postoji i dnevna ponuda, u kojoj turisti imaju pravo na 6 sati boravka u banji.
Prema nekom pravilu, smeštajne jedinice deci mlađoj od 10 godina smeštaj naplaćuju upola cene, ukoliko koriste zajednički ležaj, dok deca do 2 godine boravište ne plaćaju.
Što se banjskih tretmana tiče, oni se naplaćuju u zavisnosti od aktuelnog cenovnika, ali uporedbom starijih cenovnika, došli smo do zaključka da su cene smeštaja i tretmana pristojne, te čak i niže nego u nekim drugim banjskim objektima širom Srbije.
Privatan smeštaj
Naravno, u okolini Brestovačke banje postoji i veliki broj privatnih domaćinstava koja nude smeštaj svim posetiocima Brestovačke banje. Od svih postojećih, na brojnim forumima ćete najčešće naići na preporuke za Domaćinstvo Stojčić i Domaćinstvo Gulić, koja se nalaze u naselju Banjsko polje.
Domaćinstvo Stojčić raspolaže sa dve dvokrevetne sobe, mada se i ležaj, koji se nalazi u dnevnom boravku, može koristiti za spavanje. Pored soba, domaćinstvo Stojčić raspolaže i opremljenom kuhinjom za samostalnu pripremu hrane, kupatilom, TV – om i telefonom, a sa terase se pruža prelep pogled na voćnjake i povrtnjake koji se nalaze okolo domaćinstva, a tokom hladnijih dana se gosti mogu grejati uz pomoć savremenih norveških radijatora. Pored toga, gostima je obezbeđen i privatni parking za sopstvena vozila.
Domaćinstvo Gulić se takođe nalazi u blizini samog objekta Brestovačke banje i u njemu se nalazi u potpunosti opremljena kuhinja, sobe za spavanje i kupatilo, a tokom hladnijih dana se prostorije zagrevaju zahvaljujući centralnom grejanju. U dvorištu se nalazi privatni parking za vozila posetilaca, kao i balkon na kom je postavljen ručno pravljen baštenski nameštaj, dok najmlađi posetioci najviše uživaju na mini – igralištu u sklopu dvorišta, na kom postoje klackalica i ljuljaška.
Atrakcije
Osim samog lečilišta, u okolini Brestovačke banje postoji i veliki broj drugih turističkih atrakcija u kojima mogu uživati svi posetioci banje.
Tu je, najpre, Borsko jezero, koje je udaljeno od Brestovačke banje svega 10 km, a koje je naročito popularno tokom vrelih letnjih dana. Borsko jezero je najpre pejzažna, a zatim i relaksirajuća rajska oaza za sve posetioce.
Osim toga, na ovim predelima postoji i veliki broj hamama, odnosno turskih kupatila, Lazareva ili Zlotska pećina, pećina Vernjikica i Bogovinska pećina, a zatim i arheološko nalazište Feliks Romulijana, te Lazarev kanjon.
U blizini Brestovačke banje se nalaze i druge lekovite banje, kao što su Smračkovačka banja, Nikoličevska banja, Gamzigradska banja i Šarbanovačka banja.
Ovde se čak svake godine održavaju i Dani Brestovačke Banje, tokom kojih posetioci uživaju u šetnjama kroz šumu, te i nastupima folklornih grupa i brojnim koncertima domaćih kultnih izvođača, a posetioci uživaju i u domaćim jelima, koje za ovu priliku pripremaju prestižni domaći kuvari.
