Blog

Planina na t – zanimljiva geografija

U ovom tekstu ćete saznati koje su to planine na slovo T koje možete koristiti u zanimljivoj geografiji.

Tara

Planina Tara je jedna od najznačajnijih planina na teritoriji Srbije i nalazi se u zapadnoj Srbiji, te se jednim delom oslanja i na ogranke Zlatibora.

Ona predstavlja i najzapadniju skupinu iz grupe Starovlaških planina, a sastoji se od 3 celine, koje su međusobno razdvojene rečnim dolinama, sedlima i prevojima:

– Tara u užem smislu, koja se nalazi između Drine, Rače, Konjske reke, Belog Rzava i Derventa. Obuhvata kaluđerske bare, a najviši vrh ovog dela je Zborište, koji se nalazi na nadmorskoj visini od 1544 m;

– Zvijezda, deo koji se nalazi između sela Jagoštica i Rastište i kanjonskog predela reke Drine. Najviši vrh ovog dela je Veliki kraj, koji se nalazi na 1444 m nadmorske visine;

– Crni vrh, koji se nalazi na granici između Srbije i Bosne i Hercegovine, a najviši vrh je Koziji Rid, koji se nalazi na nadmorskoj visini od 1591 m.

Planina Tara je godinama unazad jedna od glavnih atrakcija, te se nalazi i u žiži interesovanja brojnih naučnika.

Tako ju je, tokom 2. polovine 19. veka, proučavao naš poznati botaničar Josif Pančić, koji je 1875. godine na istoj planini otkrio i posebnu endemsku vrstu četinara, koja po njemu danas nosi naziv Pančićeva omorika.

Osim toga, kasnije ju je i planinar doktor Kuno Vidrić skoro celu prepešačio, obilazeći svaki planinski vrh posebno i obeležavajući sve planinske staze i ostale bitne informacije, koje su kasnije objavljivane u njegovim knjigama o ovoj planini.

Zahvaljujući svojoj unikatnosti, naročito na polju ekosistema, jedan deo planine Tara je 1981. godine dobio i titulu nacionalnog parka, koji obuhvata površinu od 22000 ha, te zauzima delove teritorija Bajine Bašte i Užica. U ovom nacionalnom parku ima najviše Pančićeve omorike, koja raste sve od perioda Tercijara, a tu su i jela, bor, smrča, jasika, bukva, breza i javor. Na ovom predelu je registrovano i 53 vrste sisaa i 153 vrsta ptica.

Treskavica

Planina Treskavica se nalazi zapadno od Foče, u Bosni i Hercegovini i spada u venačne Dinarske planine. Najviši vrh planine Treskavica je Đokin toranj, koji se nalazi na nadmorskoj visini od 2086 metara, a njena dužina iznosi 18 km. Sa svojom visinom od 2086 metara, planina Treskavica predstavlja najvišu planinu Sarajeva.

Vrh Đokin toranj je dobio ime po arhitekti i planinaru Đoki Petrović, koji je na ovom vrhu izgradio limeni toranj kao sklonište, a danas se tu nalaze samo vrata tornja. Pored naziva ,,Đokin toranj”, ovaj najviši vrh planine Treskavica zovu i Mala ćaba i Paklijaš. Osim Đokinog tornja, od ostalih planinskih vrhova planine Treskavica se izdvajaju i Barice, na nadmorskoj visini od 2079 m, Pašin vrh, sa 2070 m, Devojačka Stijena, sa visinom od 2058 m, i Ljeljen, koji se nalazi na nadmorskoj visini od 1977 m.

Planina Treskavica je naziv dobila po svojoj sklonosti ka zemljotresima, od kojih je najjači u poslednjih 100 godina bio 11. juna 1962. godine sa jačinom od 6 stepeni magnitude po Rihterovoj skali. Osim njega, u poslednjih 100 godina se na Treskavici godišnje javi više manjih bezopasnih zemljotresa.

Što se hidrografije tiče, na planini Treskavica se nalaze brojna izvorišta, kao što su izvori reka Neretva, Bosna i Drina, a hidrografsku okosnicu ove planine čini reka Željeznica. Ipak, najznačajnija hidrografska obeležja planine Treskavica su jezera, koja su najvećim delom glacijalna, nastala tokom poslednjeg ledenog doba. To su: Bijelo jezero, Veliko jezero, Gornje bare, Jezero na Turovstanu, Jezero na Spasovači, Jezero pod Zubima, Platno jezero, Simovića bara, Trokunsko jezero i Crno jezero.

Planina Treskavica je dom brojnih životinjskih vrsta, te se od vodenih izdvajaju pastrmka, klen, škobalj, lipljen i mladica, od zmija poskok, belouška i šarka, a najbrojnije su divljači poput divlje mačke, divlje svinje, medveda, vuka, lisice, zeca, jazavca, veverice, divokoze, srne i kune, a tu su i jastreb, jarebica, orao i tetreb.

Što se faune tiče, planina Treskavica predstavlja savršen ekosistem za brojne različite vrste, a od ređih i ugrođenih vrsta se izdvajaju srpska pančićija, modar zvončić, patuljasti zvončić, dinarski radić, veliki volujak, rumenjača, Kohova lincura, obrubljena kamenjarka, planinski maslačak i moravka.

Na planini Treskavica postoji i lovište, koje se prostire na površini od 8049 hektara. 

Tresibaba

Planina Tresibaba se nalazi u sredini između Trgoviškog i Svrljiškog Timoka, a u njenom podnožju se nalaze manja seoska naselja.

Planina Tresibaba je nastala taloženjem krečnjaka i ima oblik nagnute površine, na kojoj nema vegetacije niti vodenih površina, već brojnih kraškim reljefima.

Sama planina je niska i njen najviši vrh dostiže visinu od svega 787 metara, a na njoj se nekada nalazio i rudnik, koji je zatvoren 60 – ih godina prošlog veka.